Neurodivergentie in de zorg

Net als in andere sectoren komt neurodivergentie ook veel voor onder medewerkers in de zorg.
De term verwijst naar een brede groep mensen met een andere manier van denken, verwerken en functioneren. Denk aan autismespectrumprofielen, AD(H)D, hoogbegaafdheid, hooggevoeligheid en andere neurodivergente kenmerken.

Veel van deze profielen staan beschreven in de DSM, het handboek voor de psychiatrie. Dat is niet zonder reden: een neurodivergent profiel kan een grote impact hebben — op de persoon zelf én op diens omgeving.
Toch is het belangrijk om niet alleen vanuit beperkingen te kijken.

Van uitdaging naar kracht

Neurodivergentie wordt nog te vaak geassocieerd met problemen of kwetsbaarheden.
In werkelijkheid zijn juist deze profielen vaak een waardevolle aanvulling binnen teams van voornamelijk neurotypische medewerkers.

Want wat is eigenlijk neurotypisch?
Iedereen heeft in meer of mindere mate kenmerken van verschillende profielen. Wanneer er niet een domineert is dat neurotypisch.

De kunst is om afstemming te vinden: zorgen dat iemand werkt onder de juiste omstandigheden, met de juiste begeleiding en verwachtingen.
Als dat lukt, kan neurodivergentie juist leiden tot meerwaarde voor het hele team — en dat is, gezien de arbeidsmarktkrapte, relevanter dan ooit.

De kracht van neurodivergente medewerkers

Neurodivergente medewerkers kunnen uitblinken in vaardigheden die moeilijk aan te leren zijn, zoals:

  • Zeer accuraat en zorgvuldig werken – bijvoorbeeld bij medicatiebeheer

  • Sterke analytische vermogens – patronen en details zien die anderen missen

  • Structuur en planning – overzicht bewaren en processen borgen

  • Rust bewaren in chaos – effectief handelen in complexe of onvoorspelbare situaties

  • Eerlijkheid, rechtvaardigheidsgevoel en loyaliteit – waarden die bijdragen aan een gezonde teamsfeer

Wanneer deze kwaliteiten worden herkend en benut, leidt dat tot meer werkplezier, minder verzuim, minder verloop en hogere betrokkenheid.

Van mismatch naar meerwaarde

Wordt een neurodivergent profiel niet gezien of begrepen, dan ontstaan vaak frustraties, misverstanden en onnodig verzuim.
Maar met de juiste kennis en afstemming kan juist het tegenovergestelde gebeuren:

  • Minder verzuim en meer vitaliteit

  • Hogere loyaliteit en betrokkenheid

  • Betere samenwerking en teamdynamiek

  • Meer openheid en begrip binnen de organisatie

Neurodivergentie vraagt om bewustwording, kennis en maatwerk, maar levert veel op — voor de medewerker, het team én de organisatie.